Twee films van vlees en bloed, van een uniek filmmaker

Mike Leigh is net zo sociaal bewogen als een aantal van zijn generatiegenoten in Engeland, zoals Ken Loach en Stephan Frears, maar heeft zijn unieke plaats in de filmwereld primair verkregen door zijn werkwijze. Hij krijgt het - niet moeiteloos, maar toch - steeds weer voor elkaar geld bij elkaar te krijgen zonder dat hij een verfilmbaar script kan overleggen. Met niet meer dan een globaal onderwerp in het hoofd selecteert hij een aantal acteurs, en gaat vervolgens lange tijd in afzondering met hen aan het improviseren, waarbij gaandeweg het uiteindelijke script ontstaat. De acteurs vormen zo helemaal hun eigen rol, kunnen er veel van zichzelf in kwijt, en gaan emotioneel veel dieper dan een scriptschrijver ooit zou kunnen of durven. Als ze klaar zijn beginnen de opnames. Resultaat is steeds weer een ongekend realiteitsgehalte, die de kijker doet vergeten dat hij naar een film kijkt. 'De acteurs gedragen zich niet als acteurs', stelt Leigh-fan Jeff Lefferts op zijn zeer informatieve homepage.

Leigh's nieuwe film Career Girls staat volop in de belangstelling, vorig jaar scoorde hij met Secrets and Lies en een paar jaar geleden maakte Leigh zijn meest navrante film: Naked. Tijd voor een terugblikje op zijn loopbaan, die begon bij de televisie. Tussen 1971 en 1987 maakte hij een groot aantal televisiefilms alvorens de overstap te maken naar het grote doek te maken met HIGH HOPES.

Life is Sweet

Eerder vertoond in Filmhuis Roosendaal op 14 mei 1992, maar dat mag zeker geen bezwaar heten bij dit fantastische familieportret. In LIFE IS SWEET zit al hetzelfde aspect wat Naked zo krachtig maakt: de personen ontwikkelen zich sterk gedurende de film, je denkt ze een beetje te kennen, maar ze reageren net zo verrast op de gebeurtenissen als wij als kijker.

Wendy en Andy hebben een tweeling van rond de twintig die het nou niet bepaald goed met elkaar kan vinden. Het zijn ook nogal tegenstrijdige karakters: Nicola, verborgen achter haar en sigarettenrook walgt van alles en iedereen, niet in de laatste plaats zichzelf, terwijl Natalie de brave opgewektheid zelve is. Iedereen lijkt alles van elkaar te weten, maar dat blijkt niet helemaal waar te zijn. De ouders dwingen respect af door in moeilijke tijden hun ziel en zaligheid bloot te leggen voor hun kinderen. Naast dramatische momenten kent de film ook veel trieste humor, met als 'hoogtepunt' de opening van het restaurant van een huisvriend.

Life is Sweet, Verenigd Koninkrijk, 1991, kleur, 102 minuten
Regie en scenario: Mike Leigh
Met: Alison Steadman, Jim Broadbent, Claire Skinner, Jane Horrocks

High Hopes

In HIGH HOPES maken we kennis met een fraaie verzameling prototypes uit de Engelse samenleving. Cyril en Shirley zijn overlevenden uit het hippietijdperk, sjofel levend in een kleine flat. Cyril's zus Valerie is getrouwd met autoverkoper Martin. Zij hebben het helemaal gemaakt en willen dat weten ook. De extreme verschillen tussen Tories en leftists, de haves en have-nots, versterkt in het Thatcher tijdperk, wonen soms letterlijk naast elkaar. Cyril en Valerie's moeder, een bittere en teruggetrokken vrouw, woont naast een wel erg vreselijk omhooggevallen stel. Toch zijn de verschillen soms kleiner dan de buitenkant doet vermoeden. Materialistisch of totaal ongeïnteresseerd, bij Leigh mankeert aan iedereen wel wat, en vervagen begrippen als goed en kwaad.

HIGH HOPES is een messcherp en genadeloos portret van verschillende levensstijlen en een uitmuntend voorbeeld van Leigh's handelsmerk: mensen tonen van vlees en bloed.

High Hopes, Verenigd Koninkrijk, 1989, kleur, 110 minuten
Regie en scenario: Mike Leigh
Met: Philip Davis, Ruth Sheen, Edna Dore, Philip Jackson, Heather Tobias